Eğitim Değil, Öğrenme Deneyimi

Ne yazık ki, Eğitim ve Öğretim kavramları Eğitim ve Gelişim profesyonelleri tarafından dahi birbirine karıştırılıyor. Oysa kavramları doğru anlamlarında kullanmadığımızda hem bir kavram karmaşası doğuyor hem de öğretmeye çalıştığımız şeyin kendisi baştan yanlış oluyor.

Eğitim, öğrenenlerde davranış değişimini amaçlayan bir süreçtir. Birkaç içerik vermekle veya oturum düzenlemekle eğitimden söz etmek, mümkün değildir. Öğretim ise öğretme amacıyla planlanan ve uygulanan tüm faaliyetleri kapsar. Dolayısıyla bir iki günlük bu faaliyetler aslında bir öğretimdir. Ancak bunun yerine de, öğrenme deneyimi kavramını kullanmayı daha doğru buluyorum.

Çünkü hedef kitlemiz yetişkinler ve her bir yetişkinin de, eşsiz deneyimleri var. Eğitim ortamına o deneyimlerle ve o güne kadar sahip oldukları bilgi ve becerilerle geliyorlar. Eğitmen ile öğrenenler arasındaki etkinliği bir öğrenme deneyimine dönüştürmek gerekiyor. Yetişkinler hem öğrenen hem öğretendir. Eğitmenin öğrenenlerden ve öğrenenlerin de, birbirlerinden öğrenecek çok şeyi olacaktır. Peki burada eğitmenin rolü nedir? Eğitmen ise aslında öğrenenlere yol gösteren bir rehberdir, bir yönlendiricidir. Burada çok yönlü bir iletişim kurulmalıdır.

Adına Eğitim veya Öğrenme Yolculuğu dediğimiz süreç kendi içerisinde Öğretim Tasarımı, Tasarım Odaklı Düşünme, Öğrenme Zihniyeti gibi kavramları barındırır ve uygulama ile sahnedeki yerini alır. Yani tüm yolculuğun en can alıcı deneyimi sahnede eğitmenler ile öğrenenler arasında yaşanır. Aslında deneyimleri paylaşarak ve deneyimleri dönüştürerek, bilginin öğrenilmesini ve paylaşılmasını sağlayan bir süreci başlatmış oluyoruz.

Yetişkin öğrenenlerin kişisel kaygılarından kurtulacağı güvenli bir eğitim ortamı yaratılmalıdır. Bu da; dersin kurallarını açıklama, katılımcılarla aradaki bariyerleri kaldırma, doğal olma ve herkese eşit davranma ile mümkün olabilir.

Eğitim sadece anlatmak değildir. Birkaç slayt okumak hiç değildir. Öğrenme ortamını interaktif bir hale dönüştürmek gerekir ve bunun ilk yolu da, deneyimsel bir öğrenme süreci oluşturmaktan geçer. Grup çalışmaları, beyin fırtınası, rol oynama ve tartışma gibi teknikleri etkin kullanmak gerekir.

Fuat Sağıroğlu - Kasım 2021